Archives par étiquette : indege ya Habyarimana Juvéanal

Rwanda: Pahulo  Kagame  nacecekeshe  n’abayobozi  bahora  bamuramya   ngo  « kuri  Paul  Kagame  imvugo  niyo  ngiro ».

akana

 

 

 

 

 

 

Uretse  guha  gasopo  abayobozi  be  kutazongera  gukoresha  imvugo  ngo  barishimira  ko  amahanga  akomeje  kugira  ibyo  yigira  ku  Rwanda  ;  Pahulo  Kagame  yarakwiriye  no  kubategeka  kutongera  gukoresha  imvugo  ngo  ˂˂  Kuri  Paul  Kagame  imvugo  niyo  ngiro !˃˃,  kuko  azi  neza  ko  ataribyo  ahubwo  ari  ukubeshya  abanyarwanda.

Ni  muli  congrѐs  y’iminsi  itatu  y’umuryango  FPR-INKOTANYI  yari  iteraniye  ku  cyicaro  cy’umuryango  i  Rusororo  mu  Karere  ka  Gasabo,  imbere  y’abakada  bagera  ku  bihumbi  2000  barimo  abayobozi  bakuru  b’igihugu  bose,  abahagaraliye  amwe  mu  mashyaka  ya politiki  y’ibihugu  duturanye  na  bamwe  mu  bayobozi  b’imitwe  ya  politiki  mu  gihugu  cyacu  yaherekeje  Pahulo  Kagame  mu  matora  yo  muli  Kanama   2017;  aho  Pahulo  Kagame  yongeye  gutorerwa  CHAIRMAN    w‘agatsiko  kagizwe  n’umuryango  wa  FPR-INKOTANYI  mu  gihe  kiri  imbere.

Muli  iyo  Kongre  Pahulo  Kagame  akaba  yararanzwe  no  gukemura  abambari  be  abihanangiriza  kutazongera  gukoresha  imvugo  igira  iti : ‘abanyamahanga  bashishikajwe  no  kuza  kwigira  ku  Rwanda  imiyoborere  n’iterambere  byarwo’   nubwo  bwose  yigira  nyoni  nyinshi  kandi  ariwe  wari  warayibabibyemo   none  akaba  abataye  mu nama. Yakomeje  yibaza  nawe  ubwe  ati  ese  ubu  dufite  iki  turatira  abanyamahanga  ku  buryo  baza  kutwigiraho ? Ati  hari  byinshi  byo  gukemura  bihari.

Muri  kwa  kwihagararaho  no  kwishongora  asanganywe,  Pahulo  Kagame  yavuze  no  ku  basebya  u  Rwanda  barimo  abayobozi  batahurwa  bariye  ibya  rubanda  bagatangira  gusebanya  bavuga  ko mu  Rwanda  nta  bwinyagambuliro  buhari  bakagera  naho  bamwe  batangira  kwikorera  amakarto  hanze  iyo  abandi  nabo  bikabaviramo  gucumbikirwa  muli  za  prisons  hano. Yakomoje  no  kubyo  avuga  ko  bituruka  hanze  bigamije  guhungabanya  umutekano  w’igihugu  ati  ndabamenyesha  ko  ‘nda  ndambara  yandera  ubwoba   iturutse  hanze’ !  akomeza  ashimangira  ko  gutera  u  Rwanda  uturutse  hanze  bidashoboka  ati  ntaho  bamenera  turamutse  dushyize  hamwe  kandi  tukubahana  ati  keretse  iturutse  mu  gihugu  imbere  muli  mwebwe  byo  ndemeza  ko  bishoboka !  nimwiyumvire  namwe !

Pahulo  Kagame  akaba  avuga  ko  aho  bizaba  ngombwa  gufata  ibyemezo  bikomeye  azabifata  no  guhangana   n’ingaruka  zabyo   nkuko  atabitinye  na  mbere  hose !

Banyarwanda  ngaho  rero  murarye  muri  menge !  Ko  ihanurwa  ry’indege  ya  Habyarimana  yatumye  horekwa  imbaga  y’abanyarwanda  ibindi  byemezo  uyu  mugabo  aduteganiriza  ni  ibiki ?  murabe  maso  nyabuneka !  aliko  Imana  irebera  imbwa  ntihumbya !  ntawe  bitagaragalira  ko  uyu  mugabo  akomeje  gusaza  imigeri  aho  atabona  neza  ibihe  yinjiyemo  uko  bimeze  ntazi  ko  na  nyina  wundi  abyara  umuhungu!  arakomeza  gufungira  abanyarwanda  ubusa,  kubica,  kubaheza  ishyanga  n’ibindi  ….. ngo  kuri  Paul  Kagame  na  FPR  imvugo  niyo  ngiro !  u  Rwanda  ngo  ni  ubudasa,  akataraboneka  kuko  ngo  bose  bumva  ibintu  kimwe !  ko  u  Rwanda  rutabagaho  RPF  itaraza!  Banyarwanda  nta  gahora  gahanze.

Byanditswe  ku   wa  17/12/2017,  na :
A.BEN  NTUYENABO,  KIGALI-RWANDA.

 

Yuvenari Habyarimana, prezida w'u Rwanda : 1973-1994

Ninde warashe indege ya Habyalimana

Yuvenari Habyarimana, prezida w'u Rwanda : 1973-1994

Iyi rapport ya Trévidic biragaragara ko izanye ibintu bibili by’ingenzi: kutubwira aho missile yarashe indege ya Habyalimana yaturutse , icya kabili kutubwira ubwoko bwa missile yarashe iyo ndege. Izi elements zombi nizo mperaho nkora analyse yo kureba uwaba yararashe indege ya Habyalimana.   Mu by’ukuri kumenya aho indege yarasiwe ntibiduha information nyinshi zituma tumenya uwaba yararashe indege. Ariko kumenya ubwoko bwa missile yarashe indege bishobora kudufasha kumenya uwarashe iyo ndege.

1. UBWOKO BWA MISSILE

Icyo iyi rapport ya Trévidic ihuriyeho n’iya Bruguière ni uko bose bahuriza ko iyo missile yarashe indege ya Habyalimana ari Missile SA16 yakorewe mu Burusiya. Ikibazo twakwibaza mu rwego rwo kumenya uwarashe indege ni kureba icyo gisasu cyarashe indege arinde wari ugitunze  hagati ya ba FAR na ba FPR ? Ama rapport ya Minuar ndetse na za facture z’intwaro zerekana ko aba FAR iyo missile SA16 ntayo bagiraga .

Naho ku gice cya FPR  birazwi ko FPR yakoresheje izo misile bien avant mu ntambara ihanura helicoptère ebyiri za ba FAR. Ikindi icyo gisasu byagaragaye ko ari leta ya Uganda yakiguze bahereye mu ma facture yerekanwe baguzemo intwaro. Ibi Museveni ntiyigeze abihakana ko koko iyo missile SA16 bari bayifite mu ntwaro zabo. Icyo yongeraho ni uko yavuze ko  aba FPR bamwibye intwaro cyangwa ko batorotse igisirikari cya NRA bagatera u Rwanda.

Ikindi MINUAR yari ifite intwaro nyinshi yazanye ije muri mission ya ONU kugeza uyu munsi nta muntu ndumva avuga ko intwaro bazanye zose zari ziwi ku buryo iyo missile SA16 nabo bataba bari bayifite. Ese buri contingent yazanaga intwaro ishaka cyangwa bari bafite intwaro bagomba kuzana n’izo batagomba kuzana ? Ni iki cyatwemeza ko iyo missile muri MINUAR nabo batari bayifite ?

2. ABA MARINES B’ABANYAMERIKA I BUJUMBURA

Umuntu yakwibaza impamvu President Clinton yohereje aba marines bagera kuri 300 i Bujumbura vers le 2 Avril 94 kandi nyuma y’indege iguye bahise basubirayo mu ma le 10 Avril 94. Abo basilikari kuki ataribo baba barinjiye mu gihugu biyita MINUAR, binjijwe n’umukozi wabo Dallaire ? Uniforme se za MINUAR ntibyavuzwe ko hari iz’ababiligi zazimiye ? Nibande bari bazikeneye ? Abanyarwanda se ? non. Ese twamenya gute nta ba marines binjiye mu gihugu bafashijwe na MINUAR nuko bagakoresha iyo missile SA16 yari mu Rwanda ? Iyo missile kuyigeza i Kanombe aho bavuga ko barasiye indege ntibyari kunanira MINUAR kuko nta barrière nimwe yabahagarikaga cyangwa ngo ibasake. Uwo mucommando w’umunyamerika waba yarakoresheje iyo missile ya FPR  niwe abaturage babonye yambaye imyenda ya MINUAR y’ababiligi nuko rumeur ko Habyalimana yishwe n’ababiligi igahera ho ?

3. URUHARE RW’ABAFARANSA

Abafaransa mbere na mbere barashaka ko uruhare rwabo mu gutoza interahamwe rutongera kuvugwa ndetse ko n’abasilikari babo badakomeza gushyirwa mu majwi n’ubutegetsi bwa Kigali. Ndetse bamwe mu bayobozi bakuru ntibahisha ko bibarakaza guhora batungwa agatoki twavuga nka ba Alain Juppé n’abandi ba officiers bakuru. Ikindi Abafaransa  ubu icyo bashaka ni ukugarukana influence muri Africa no gushaka aho biba umutungo kuko crise economique iri kubakomanga ku rugi aho mu Burayi.

Ni muri urwo rwego Abafaransa bo icyo bakeneye ni ugushyira inyungu zabo imbere ya byose.  Ntibifuza ko reputation yabo ikomeza kugaragurwa mu cyondo kandi bakaba banishakira aho bakura cash kubera ko ka crise kari kubageraho vuba vuba. Niyo mpamvu nabo bakeneye kujya muri Congo, Cote d’Ivoire, Lybie, etc kugirango igihugu cyabo gihumeke ho gato. Mu mishyikirano hagati ya Sarkozi na Kagame iherutse i Paris umwaka ushize president Kagame yavuze ko ibyabaye ari ukubyibagirwa ko ubu ari ukureba imbere.

Ayo masezerano rero niyo tubona uyu munsi Kagame abwira Sarkozy ngo izo rapport muzikore ku buryo FPR idashyirwa mu majwi y’abarashe indege naho na France nayo yunguke mu bucuruzi kandi n’izina ryabo ntiryongere kugaragurwa mu cyondo baregwa kuba aba genocidaire bashyigikiye leta ya Habyalimana. Niba Kagame yarabemereye isoko ryo kwibamo rya Congo aho ama compagnie yabo azaza kuvoma nayo nabo bakamwizeza ko nta suite izaba kuri iyo rapport y’uwarashe indege, ubwo byagaragara ko ubucamanza bwanyonzwe ko ibyo tubona ubu ari ukumvikana muri politiki ntaho bihuriye n’ukuri ku byabaye.

4. URUHARE RWA MINUAR

MINUAR ya Dallaire yagize uruhare rukomeye mu iraswa rya Habyalimana. Icya mbere nibo bacungaga intwaro zose mu mu gi wa Kigali, icya kabili banyuraga kuri barrière zose badasatswe. Bivuze ko niba MINUAR iri muri coup yo kurasa indege kugeza umu commando (umunyamerika, umu FPR, etc..) aho arasira ndetse no kuhageza iyo missile SA16 byari byoroshye cyane kuribo. Niba iyo missile yarashoboye kwinjira muri Parlement ku Kimihurura iherekejwe na Minuar kuva ku Mulindi kugera muri Parlement, ntabwo MINUAR byari kuyinanira kwongera kuyigeza i Kanombe aho bavuga ko tir zaturutse.

Agasozi ka Kanombe rero ni kanini si ngombwa ko urasa aba ari muri camp Kanombe. Kuba MINUAR yarahitaga ku ma barrière yose badasatswe byerekana ko bashoboraga gufasha umuntu warashe indege niba ahubwo atari umwe muri bo. Nk’ababiligi bashyizwe mu majwi ko baba bararashe iyo ndege. Kuvana missile muri Parlement bakayigeza i Kanombe byari byoroshye cyane kuko nta mu ntu numwe wabasakaga bahitaga ku ma barrière yose.

Ikindi twibuka ni uko muri icyo gihe MINUAR ariyo yakoraga controle y’intwaro zose muri Kigali mu bice byombi kuba FAR no kuri FPR. Bivuze ko bari bazi circulation yose y’intwaro mu mugi kuko banagiraga imfunguzo za stock z’imbunda mu ma camp militaire kuko hose bahagiraga abantu babo bareba ko imbunda zitangwa.

5. URUHARE RWA BA FAR

Iyi rapport ya Trévidic nubwo itavuga barashe indege, ubu mu ma television y’isi yose biravugwa ko Habyalimana yishwe n’abantu bo muri camps ye b’aba extremistes Hutu. Iyi thèse biragoye kuyemera kuko aba FAR nta missile SA16 bagiraga nkuko nabivuze hejuru. Ariko rero aba FAR bashobora kuba batararabutswe ko hari abafaransa bashoboraga kurasa iriya ndege ya Habyalimana bagiranye ibanga na ba FAR bacye cyane. Abo bafaransa nta mu FAR numwe wabishishaga kandi bageraga ahantu hose kandi bagaca ku ma barrière badasatswe.

Ubundi uyu mu jugeTrévidic agomba no kwerekana uruhare rw’abafaransa nka ba Paul Baril kuko hari n’abavuga ko ariwe warashe Habyalimana. Ninde wamuhaye ikiraka ?  Naho se Major Saint Quintin we wagiye gushaka boite noire mu ndege indege ikigwa ? Iyi thèse nayo irashoboka kuko abafaransa nibo bagize accès kuri site indege yaguyeho ninabo batwaye boite noire itarigeze iboneka cyangwa barayisibye kubera des informations compromettantes.  Abafaransa bo hari anabavuga ko bifuzaga kubura imirwano no kuburizamo amasezerano ya Arusha. Niba Habyalimana yarabatunguye agasinya baba aribo bamuhitanye ? Ikibazo ese iyo missile yarashe ya SA16 bari bayifite abo ba Paul Baril ? Iyi missile niyo ishobora gutuma piste yabo ikurwamo.

6. URUHARE RWA FPR

Duhereye kuri iyo missile SA16 yarashe indege ya Habyalimana, dusanga mu gice cya FPR iyo missile bari bayitunze. Iyo missile (bakuye mu Buganda nkuko ama factures y’ubuguzi muri Uganda abyerekana) bigeze no kuyikoresha mbere bahanura za helicoptères za ba FAR. Kandi abasilikari ba FPR 600 bari muri Parlement ku Kimihurura bashoboye kuyivana ku Mulindi bayigeza ku Kimihurura bagiye mu byabindi byo kuzana inkwi. Kandi uko bajyagayo buri gihe bagombaga kuba baherekejwe na MINUAR.

Niba rero iyo missile yarashoboye kuva ku Mulindi ikagera ku Kimihurura ni uko na MINUAR yabigizemo uruhare kuko yari ishinzwe gusaka imbunda ndetse no kubuza inyanyagizwa ry’imbunda muri Kigali muri cya gihe cy’amasezerano ya Arusha. Niba rero iyo missile SA16 barasanze ariyo yakoreshejwe mu kurasa indege birerekana ko FPR ishobora gutungwa agatoki kuko nibo bari batunze iyo missiles kandi aba FAR iyo missiles ntayo bari batunze. Ubu rapport ya Trévidic na Bruguière bemeza bombi ko missile yarashe iyo ndege ari SA16 yakorewe mu Burusiya. FPR rero yari iyifite yarayikuye i Buganda kuko abaganda bo ntibahakana ko bari bazitunze muri stock y’intwaro zabo.

7. URUHARE RWA HABYALIMANA

Iyi rapport ya Trévidic isa nkigira umwere Habyalimana kuko niba propagande zivuga ko yishwe na ba hutu extremistes babonaga ajenjetse kandi ko yari yemeye amasezerano ya Arusha, byerekana ko ibyo tuvuga kuri Habyalimana ko ariwe wateguye genocide ataribyo. Niba yaragombaga kubanza kwicwa kugirango genocide itangire ahubwo icyo gihe twavuga ko Habyalimana ari le premier victime du genocide. Ubwo niba Kigali ikomeza kwemeza ko Habyalimana yishwe na ba extremiste hutu kugirango genocide tutsi itangire bivuze ko Habyalimana abaye heros national kandi ko agomba gushyingurwa mu irimbi ry’intwari zarwanyije genocide. Il faut être cohérant.

CONCLUSION

Mu gusoza navuga ko kumenya aho igisasu cyarasiwe bidahagije ngo umenye uwarashe uwo ariwe. Ariko kumenya igisasu cyakoreshejwe mu kurasa indege bishobora gufasha kugera ku muntu warashe iyo ndege. Ikindi kumenya gukoresha iyo missile bisaba kuba warafashe amasomo agera ku masaha 60. Duhereye kubyo navuze hejuru navuga  ko hari piste enye z’abantu bashobora kuba bararashe Habyalimana uyu mucamanza agomba gukurikira:

1. Abantu bagomba kubaza icyo abo basilikari b’abanyamerika bakoraga i Burundi depuis le 2 Avril kugera le 10 Avril 94 ? Ese baba barashoboye kwiyoberanya muri MINUAR bafashijwe na Dallaire ? Ese uwarashe indege ni umwe muribo ? Bari baje gukora iki muri icyo gihe ? Aba bantu ko nta rapport nimwe bagaragaramo ?

2. Ku rundi ruhande aba FPR bari batunze iriya missile SA16  kuko bigeze guhanura za helicoptère za ba FAR mu gihe cy’intambara. Kugera aho kuri site barasiye indege ese MINUAR yaba yarabafashije kuhagera no gutambutsa icyo gisasu cyari kibitse muri Parlement ko bizwi ko MINUAR nta muntu wayihagarikaga kuri barrière ?

3. Niba ari Ababiligi barayirashe bivuze ko bitwikiriye akazi kabo ka MINUAR nuko bagakorera akazi FPR bakoresheje icyo gisasu cya FPR cyari kibitse ku Kimihurura ?

4. Niba ari abafaransa Paul Baril cyangwa Saint-Quintin barashe indege baba barakoraga na bamwe ba extremiste hutu ? Ese iyo missile SA16 baba barayikuyehe ? Ese kuki boite noire babonye ku ndege bahisemo kuyisha ni iki cyatumaga batayitangaza directement niba ntacyo bikekaga ?

Izo nizo piste enye  à suivre ku barashe Habyarimana. Piste ya ba FAR yo iragoye kuyemera kuko batagiraga iyo missile, kandi MINUAR yari yarakoze inventaire zose z’intwaro zari zihari iyo missile y’ubwo bwoko yakorewe mu Burusiya ntayo bagiraga. Umuntu warashe indege ni umuntu washoboraga kubona iriya missile SA16 niyo mpamvu piste y’abasilikari ba Habyalimana idashoboka kuko ntayo bagiraga.

Ikindi uruhare rwa MINUAR mu kurasa iyi ndege ni runini cyane ku buryo abari muri iyo mission ya MINUAR nibi ba mbere bagomba guhatwa ibibazo kuko bazi byinshi cyane. Kuba nta muntu ubavuga ni uko bakoreraga akazi une puissance iri hejuru. Iyi rapport ya Trévidic navuga ko icyo izanye gusa ari ukumenya aho indege yarasiwe ko ari ku gasozi ka Kanombe kandi ikanatumenyesha ubwoko bwa missile yarashe indege. Naho akazi gasigaye ko ni kenshi mu nzira yo kumenya ukuri. Abari muri propagande zo kuvuga abarashe indege bo nibabe bitonze ntakaraba.

N’AKATARAZA KARI INYUMA.
TITO KAYIJAMAHE.
Montreal – Canada

Byakuwe kuri DHR 12/01/2012